Tổng cục thuế tổ chức giao lưu hỏi đáp quyết toán thuế 2015

Ông Cao Anh Tuấn: Cám ơn bạn đã nghiên cứu rất kỹ chính sách thuế TNDN và biết được điểm mới này. Đây là điểm mới rất quan trọng mà Bộ Tài chính vừa sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tế. Điểm này khác so với trước đây cụ thể là: Trước năm 2015: Thời điểm xác định doanh thu để tính thu nhập chịu thuế đối với hoạt động cung ứng dịch vụ là thời điểm hoàn thành việc cung ứng dịch vụ cho người mua hoặc thời điểm lập hoá đơn cung ứng dịch vụ. Trường hợp thời điểm lập hoá đơn cung ứng dịch vụ xảy ra trước thời điểm dịch vụ hoàn thành thì thời điểm xác định doanh thu tính thuế được tính theo thời điểm lập hoá đơn cung ứng dịch vụ.

Từ năm 2015: Để phù hợp với chế độ kế toán Thông tư 96/2015/TT-BTC đã sửa đổi: Thời điểm xác định xác định doanh thu để tính thu nhập chịu thuế đối với hoạt động cung ứng dịch vụ là thời điểm hoàn thành việc cung ứng dịch vụ hoặc hoàn thành từng phần việc cung ứng dịch vụ cho người mua trừ trường hợp nêu tại khoản 3 Điều 5 Thông tư số 78/2014/TT-BTC (doanh thu để tính thu nhập chịu thuế trong một số trường hợp cụ thể), khoản 1 Điều 6 Thông tư số 119/2014/TT-BTC (doanh thu để tính thu nhập chịu thuế đối với hàng hoá, dịch vụ dùng để trao đổi). Theo tính toán của cơ quan thuế, việc sửa đổi này đã giảm được 14 giờ trong việc thực hiện kê khai tính thuế TNDN của doanh nghiệp.

– Tôi được biết chính sách thuế TNDN từ năm 2015 có sự thay đổi bổ sung, đặc biệt là quy định về khoản chi được trừ và không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế . Xin cho biết những thay đổi cụ thể trong quy định này?

Ông Nguyễn Quý Trung: Về các khoản chi được trừ và không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế, tại Thông tư số 96 đã sửa đổi bổ sung theo hướng quy định rõ ràng, minh bạch hơn và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp góp phần thúc đẩy sản xuất kinh doanh và giảm thủ tục hành chính khi kê khai thuế TNDN. Ví dụ Thông tư 96 đã bỏ quy định doanh nghiệp phải tự xây dựng, quản lý định mức tiêu hao nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, năng lượng, hàng hóa; bỏ mức khống chế đối với chi trang phục bằng hiện vật; bỏ mức khống chế đối với chi phụ cấp cho người lao động đi công tác; bỏ mức khống chế đối với khoản chi mua bảo hiểm nhân thọ; bổ sung khoản chi được trừ đối với chi tài trợ theo chương trình của Nhà nước bao gồm cả khoản tài trợ của doanh nghiệp cho việc xây dựng cầu mới dân sinh ở địa bàn kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn theo Đề án được cấp có thẩm quyền phê duyệt; … Về thủ tục, hồ sơ cũng được đơn giản hóa trong một số trường hợp khi xác định chi phí được trừ, ví dụ như: Sửa đổi quy định về hồ sơ, thủ tục đối với tài sản, hàng hóa bị tổn thất do thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn; hàng hóa bị hư hỏng do thay đổi quá trình sinh hóa tự nhiên được tính vào chi phí được trừ theo hướng sử dụng chung hồ sơ của các cơ quan có liên quan (ví dụ như đã có hồ sơ do cơ quan bảo hiểm chấp nhận bồi thường thì không cần văn bản xác nhận của UBND cấp xã, phường, thị trấn, Ban quản lý KCN, KCX… nơi xảy ra thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn… nữa); Bỏ quy định doanh nghiệp phải gửi văn bản đến cơ quan thuế quản lý trực tiếp giải trình về tài sản, hàng hóa bị tổn thất, hư hỏng cùng với khi nộp hồ sơ quyết toán thuế TNDN mà doanh nghiệp chỉ cần lưu giữ các hồ sơ tại doanh nghiệp và xuất trình khi cơ quan thuế yêu cầu. Đối với mỗi nội dung sửa đổi, bổ sung về khoản chi được trừ đều tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh, giảm thủ tục kê khai tính thuế TNDN của doanh nghiệp.

Ông Cao Anh Tuấn: Tôi xin được trả lời như sau: Thông tư số 78/2014/TT-BTC chỉ quy định việc chuyển lỗ của doanh nghiệp trong các trường hợp chuyển đổi, sáp nhập, hợp nhất. Theo quy định tại Luật Doanh nghiệp số 50/2005/QH11 ngày 29/11/2005 của Quốc hội thì việc tổ chức lại doanh nghiệp bao gồm các trường hợp: chuyển đổi, chia, tách, sáp nhập, hợp nhất. Theo đó, đối với trường hợp chia, tách doanh nghiệp thì các công ty mới sau khi chia, tách phải cùng chịu trách nhiệm về các khoản nợ chưa thanh toán, hợp đồng lao động và nghĩa vụ tài sản khác của công ty bị chia, tách cũng như khoản lỗ của doanh nghiệp trước khi chia, tách (trừ trường hợp công ty bị tách, công ty mới thành lập từ chia, tách, chủ nợ, khách hàng và người lao động của công ty bị tách có thoả thuận khác). Do đó, để bao quát hết các trường hợp và nhằm đảm bảo thực hiện thống nhất, rõ ràng, tại Điều 7 Thông tư số 96 đã bổ sung hướng dẫn: Số lỗ của doanh nghiệp phát sinh trước khi chia, tách thành doanh nghiệp khác và đang còn trong thời gian chuyển lỗ theo quy định thì số lỗ này sẽ được phân bổ cho các doanh nghiệp sau khi chia, tách theo tỷ lệ vốn chủ sở hữu được chia, tách.

Ông Cao Anh Tuấn: Về vấn đề này tôi xin trả lời như sau: Nếu người LĐNN làm việc từ tháng 01/2015 đến tháng 06/2015 thuộc đối tượng cư trú thì theo điểm e.3, khoản 2, Điều 26 Thông tư số 111/2013/TT-BTC quy định cá nhân cư trú là người nước ngoài kết thúc hợp đồng lao động làm việc tại Việt Nam thực hiện quyết toán với cơ quan thuế trước khi xuất cảnh. Trong trường hợp này người nước ngoài không thuộc diện được ủy quyền quyết toán thuế năm 2015 cho Công ty trả thu nhập quyết toán thay và người nước ngoài phải trực tiếp quyết thuế với cơ quan thuế. Nếu người LĐNN thuộc đối tượng không cư trú, Công ty thực hiện khấu trừ 20% trên thu nhập nhập chịu thuế và khi Công ty thực hiện quyết toán thuế TNCN năm 2015 khai vào mẫu 05-2/KK-TNCN.

– Năm 2015, Cty tôi có thanh toán với khách hàng bằng ngoại tệ, cho hỏi, tỷ giá quy đổi đồng ngoại tệ ra đồng Việt Nam trong trường hợp doanh nghiệp có phát sinh doanh thu và chi phí bằng ngoại tệ được thực hiện như thế nào? 

Ông Nguyễn Quý Trung: Trường hợp DN có phát sinh doanh thu, chi phí, giá tính thuế bằng ngoại tệ thì phải quy đổi ngoại tệ ra đồng Việt Nam theo tỷ giá giao dịch thực tế theo hướng dẫn của Bộ Tài chính tại Thông tư số 200/2014/TT-BTC ngày 22 tháng 12 năm 2014 hướng dẫn về chế độ kế toán doanh nghiệp như sau: – Tỷ giá giao dịch thực tế để hạch toán doanh thu là tỷ giá mua vào của ngân hàng thương mại, nơi người nộp thuế mở tài khoản. – Tỷ giá giao dịch thực tế để hạch toán chi phí là tỷ giá bán ra của ngân hàng thương mại, nơi người nộp thuế mở tài khoản tại thời điểm phát sinh giao dịch thanh toán ngoại tệ. – Các trường hợp cụ thể khác thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Tài chính tại Thông tư số 200/2014/TT-BTC ngày 22 tháng 12 năm 2014. Trước năm 2015: quy đổi đồng ngoại tệ ra đồng Việt Nam theo tỷ giá bình quân ngoại tệ liên ngân hàng do ngân hàng Nhà nước công bố tại thời điểm phát sinh doanh thu, chi phí bằng ngoại tệ.

Ông Nguyễn Quý Trung: Từ năm 2014, DN có dự án đầu tư mới, dự án đầu tư mở rộng đáp ứng điều kiện về ngành nghề, lĩnh vực ưu đãi đầu tư, địa bàn ưu đãi đầu tư quy định tại các VBQPPL về thuế thì sẽ được hưởng ưu đãi thuế TNDN căn cứ theo điều kiện thực tế DN đáp ứng.

– Tôi được biết chính sách thuế TNDN từ năm 2015 có sự thay đổi bổ sung, đặc biệt là quy định về khoản chi được trừ và không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế . Xin cho biết những thay đổi cụ thể trong quy định này?

Ông Nguyễn Quý Trung: Về các khoản chi được trừ và không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế, tại Thông tư số 96 đã sửa đổi bổ sung theo hướng quy định rõ ràng, minh bạch hơn và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp góp phần thúc đẩy sản xuất kinh doanh và giảm thủ tục hành chính khi kê khai thuế TNDN. Ví dụ Thông tư 96 đã bỏ quy định doanh nghiệp phải tự xây dựng, quản lý định mức tiêu hao nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, năng lượng, hàng hóa; bỏ mức khống chế đối với chi trang phục bằng hiện vật; bỏ mức khống chế đối với chi phụ cấp cho người lao động đi công tác; bỏ mức khống chế đối với khoản chi mua bảo hiểm nhân thọ; bổ sung khoản chi được trừ đối với chi tài trợ theo chương trình của Nhà nước bao gồm cả khoản tài trợ của doanh nghiệp cho việc xây dựng cầu mới dân sinh ở địa bàn kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn theo Đề án được cấp có thẩm quyền phê duyệt; … Về thủ tục, hồ sơ cũng được đơn giản hóa trong một số trường hợp khi xác định chi phí được trừ, ví dụ như: Sửa đổi quy định về hồ sơ, thủ tục đối với tài sản, hàng hóa bị tổn thất do thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn; hàng hóa bị hư hỏng do thay đổi quá trình sinh hóa tự nhiên được tính vào chi phí được trừ theo hướng sử dụng chung hồ sơ của các cơ quan có liên quan (ví dụ như đã có hồ sơ do cơ quan bảo hiểm chấp nhận bồi thường thì không cần văn bản xác nhận của UBND cấp xã, phường, thị trấn, Ban quản lý KCN, KCX… nơi xảy ra thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn… nữa); Bỏ quy định doanh nghiệp phải gửi văn bản đến cơ quan thuế quản lý trực tiếp giải trình về tài sản, hàng hóa bị tổn thất, hư hỏng cùng với khi nộp hồ sơ quyết toán thuế TNDN mà doanh nghiệp chỉ cần lưu giữ các hồ sơ tại doanh nghiệp và xuất trình khi cơ quan thuế yêu cầu. Đối với mỗi nội dung sửa đổi, bổ sung về khoản chi được trừ đều tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh, giảm thủ tục kê khai tính thuế TNDN của doanh nghiệp.

– Thưa lãnh đạo Tổng Cục thuế, theo quy định hiện hành, các khoản chi phụ cấp cho người lao động đi công tác, doanh nghiệp có bị khống chế không?

Ông Cao Anh Tuấn: Trước đây, theo quy tại Thông tư 78 thì khoản chi phụ cấp cho người lao động đi công tác là khoản chi bị khống chế khi xác định thu nhập chịu thuế. Theo đó, doanh nghiệp không được tính vào chi phí được trừ khi tính thuế TNDN đối với phần chi phụ cấp cho người lao động đi công tác trong nước và nước ngoài vượt quá 02 lần mức quy định theo hướng dẫn của Bộ Tài chính đối với cán bộ công chức, viên chức Nhà nước. Tuy nhiên, thực tế do đặc thù hoạt động sản xuất kinh doanh của mỗi doanh nghiệp, mỗi ngành nghề khác nhau nên mức chi phí đi công tác của mỗi doanh nghiệp khác nhau. Vì vậy, để tạo điều điện thuận lợi cho doanh nghiệp và phản ánh đúng khoản chi phụ cấp cho người lao động đi công tác theo thực tế phát sinh, tại Thông tư 96 năm 2015 đã bỏ mức khống chế đối với khoản chi phụ cấp cho người lao động đi công tác. Theo đó, doanh nghiệp được tính vào chi phí được trừ nếu có hóa đơn, chứng từ theo quy định. Trường hợp doanh nghiệp có khoán phụ cấp cho người lao động đi công tác và thực hiện đúng theo quy chế tài chính hoặc quy chế nội bộ của doanh nghiệp thì được tính vào chi phí được trừ khoản chi khoán.

Bà Tạ Thị Phương Lan: Cám ơn câu hỏi của Công ty BĐS Hải Phát. Công ty bạn làm như vậy là đúng. Căn cứ điểm i, khoản 1, Điều 25 Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15/8/2013 của Bộ Tài chính quy định kê khai, khấu trừ thuế TNCN đối với một số trường hợp khác thì:

Trường hợp Công ty có thuê lao động dưới 3 tháng thuộc đối tượng phải khấu trừ thuế 10%, nhưng cá nhân trên chỉ có duy nhất thu nhập thuộc diện phải khấu trừ 10% thuế TNCN và ước tính tổng mức thu nhập chịu thuế của cá nhân sau khi trừ gia cảnh chưa đến mức phải nộp thuế thì cá nhân có thu nhập làm cam kết để Công ty làm căn cứ tạm thời chưa khấu trừ thuế thu nhập cá nhân.

Kết thúc năm tính thuế, Công ty tổng hợp danh sách và thu nhập của những cá nhân chưa đến mức khấu trừ thuế (vào mẫu ban hành kèm theo văn bản hướng dẫn về quản lý thuế) và nộp cho cơ quan thuế.

– Thưa lãnh đạo Tổng Cục thuế, tôi xin hỏi trong năm 2015, cá nhân có 02 HĐLĐ tại 1 công ty, HĐLĐ thứ nhất là 3 tháng tổng thời gian học viêc, HĐLĐ thứ hai là 1 năm tính từ thời điểm HĐLĐ thứ nhất kết thúc. Vậy DN phải tính thuế TNCN như thế nào cho ngưòi LĐ trong thời gian học việc 3 tháng? 

Ông Cao Anh Tuấn: Cảm ơn câu hỏi của bạn Linh An. Xin lưu ý căn cứ Điểm b.1, b.2 Khoản 1 Điều 25 Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15/8/2013 của Bộ Tài chính hướng dẫn: “b.1) Đối với cá nhân cư trú ký hợp đồng lao động từ ba (03) tháng trở lên thì tổ chức, cá nhân trả thu nhập thực hiện khấu trừ thuế theo Biểu thuế lũy tiến từng phần, kể cả trường hợp cá nhân ký hợp đồng từ ba (03) tháng trở lên tại nhiều nơi. b.2) Đối với cá nhân cư trú ký hợp đồng lao động từ ba (03) tháng trở lên nhưng nghỉ làm trước khi kết thúc hợp đồng lao động thì tổ chức, cá nhân trả thu nhập vẫn thực hiện khấu trừ thuế theo Biểu thuế lũy tiến từng phần.” Căn cứ các hướng dẫn trên, trường hợp Công ty ký hợp đồng với người lao động hai hợp đồng: hợp đồng thử việc 3 tháng và hợp đồng chính thức 12 tháng thì thực hiện khấu trừ thuế TNCN theo biểu lũy tiến từng phần.

– DN tôi phải thuê nhà của cá nhân để phục vụ SXKD, xin hỏi doanh nghiệp tôi phải có hồ sơ, chứng từ gì để khoản chi phí này được xác định là chi phí được trừ?

Ông Cao Anh Tuấn: Đây là vấn đề gặp nhiều vướng mắc liên quan đến việc thuê nhà của tổ chức hoặc cá nhân. Tôi xin nêu 3 trường hợp để quý vị tham khảo và áp dụng và trường hợp của mình: Thứ nhất, trường hợp doanh nghiệp thuê tài sản của cá nhân thì hồ sơ để xác định chi phí được trừ là hợp đồng thuê tài sản và chứng từ trả tiền thuê tài sản. Thứ hai, trường hợp doanh nghiệp thuê tài sản của cá nhân mà tại hợp đồng thuê tài sản có thoả thuận doanh nghiệp nộp thuế thay cho cá nhân thì hồ sơ để xác định chi phí được trừ là hợp đồng thuê tài sản, chứng từ trả tiền thuê tài sản và chứng từ nộp thuế thay cho cá nhân. Thứ ba, trường hợp doanh nghiệp thuê tài sản của cá nhân mà tại hợp đồng thuê tài sản có thỏa thuận tiền thuê tài sản chưa bao gồm thuế (thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân) và doanh nghiệp nộp thuế thay cho cá nhân thì doanh nghiệp được tính vào chí phí được trừ tổng số tiền thuê tài sản bao gồm cả phần thuế nộp thay cho cá nhân. Cũng xin được lưu ý, chúng tôi không yêu cầu phải có hóa đơn thuê nhà, chỉ cần căn cứ vào hợp đồng và chứng từ trả tiền của DN cho cá nhân thuê nhà. Qua đây tôi cũng muốn thông tin thêm: Việc nộp thuế với cá nhân thuê nhà Tổng Cục thuế đang nghiên cứu, rà soát để tạo thuận lợi hơn nữa, nghiên cứu phối hợp với các ngân hàng để khai thuế, nộp thuế điện tử bất cứ lúc nào mà không cần phải đến kê khai nộp thuế.

Ông Cao Anh Tuấn: Theo văn bản số 4528/TCT-PC ngày 02/11/2015 của Tổng cục Thuế về việc công chứng, chứng thực hợp đồng cho thuê nhà ở thì: Trường hợp hợp đồng thuê nhà được ký trước ngày Luật nhà ở số 65/2014/QH13 có hiệu lực thi hành (ngày 01/07/2015) nếu thời hạn thuê từ 06 tháng trở lên thì phải có công chứng hoặc chứng thực và phải đăng ký. Trường hợp hợp đồng thuê nhà được ký từ ngày 01/07/2015, theo quy định của Luật nhà ở số 65/2014/QH13 sẽ không bắt buộc phải có công chứng hoặc chứng thực, trừ trường hợp các bên trong hợp đồng có nhu cầu.

Bà Tạ Thị Phương Lan: Chồng bà thuộc đối tượng phải nộp thuế TNCN theo quy định của Luật Thuế TNCN, vì những lý do sau: – Trường hợp thứ nhất: Nếu thời gian chồng bà có mặt ở Việt Nam từ 183 ngày trở lên thì theo quy định tại Điểm a Khoản 2 Điều 2 Luật thuế TNCN thì chồng bà thuộc đối tượng phải nộp thuế TNCN. – Trường hợp thứ hai: Giả sử chồng bà có thời gian đi công tác nước ngoài vài tháng dẫn đến thời gian có mặt tại Việt Nam dưới 183 ngày nhưng chồng bà là người có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam (ở cùng bà hoặc thuê nhà tại Việt Nam) do đó chồng bà thuộc đối tượng là cá nhân cư trú tại Việt Nam theo quy định tại Điểm b Khoản 2 Điều 2 Luật thuế TNCN nên phải đóng thuế TNCN. – Trường hợp thứ ba: Giả sử chồng bà có thời gian đi công tác nước ngoài vài tháng dẫn đến thời gian có mặt tại Việt Nam dưới 183 ngày và cũng không có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam (như không ở cùng bà, không thuê nhà ở Việt Nam, mỗi khi ở Việt Nam thì ông ta ở khách sạn, nhà khách, trụ sở cơ quan…), do đó thuộc đối tượng là cá nhân không cư trú tại Việt Nam nhưng chồng bà có thu nhập (lương) từ doanh nghiệp đặt tại Việt Nam (đây là thu nhập chịu thuế phát sinh trong lãnh thổ Việt Nam) theo quy định tại Khoản 1 Điều 2 Luật thuế TNCN nên chồng bà phải đóng thuế TNCN.

Bà Tạ Thị Phương Lan: Theo điểm c.2, khoản 3, Điều 21 Thông tư số 92/2015/TT-BTC và tại điểm 4.4.2.2, khoản 4, mục III công văn số 801/TCT-TNCN thì tại thời điểm quyết toán thuế, anh/chị không làm việc tại tổ chức trả thu nhập nào và đang sinh sống tại quận Ba Đình nên anh/chị sẽ thực hiện quyết toán thuế tại Chi cục Thuế quận Ba Đình.

– Cty tôi dự định đầu tư kinh doanh ở địa bàn ưu đãi đầu tư, cho hỏi: Thông tư 96 có hướng dẫn cụ thể về việc áp dụng ưu đãi thuế TNDN do đáp ứng điều kiện về địa bàn ưu đãi đầu tư. Vậy đâu là điểm quan trọng mà doanh nghiệp cần chú ý? 

Ông Cao Anh Tuấn: Về xác định ưu đãi thuế TNDN đối với trường hợp doanh nghiệp có dự án đầu tư do đáp ứng điều kiện về địa bàn ưu đãi đầu tư tại Thông tư số 96 có hướng dẫn cụ thể như sau: Doanh nghiệp có dự án đầu tư được hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp do đáp ứng điều kiện về địa bàn có phát sinh thu nhập ngoài địa bàn thực hiện dự án đầu tư thì: (i) Nếu khoản thu nhập này phát sinh tại địa bàn không thuộc địa bàn ưu đãi đầu tư thì không được hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp theo điều kiện địa bàn. (ii) Nếu khoản thu nhập này phát sinh tại địa bàn thuộc địa bàn ưu đãi đầu tư thì được hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp theo điều kiện địa bàn. Việc xác định ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp đối với khoản thu nhập này được xác định theo từng địa bàn căn cứ theo thời gian và mức ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp của doanh nghiệp tại địa bàn thực hiện dự án đầu tư.

– Theo quy định tại các VBQPPL về thuế TNDN thì thời gian miễn giảm thuế được tính liên tục từ năm đầu tiên DN có thu nhập chịu thuế từ dự án đầu tư mới. Vậy nếu DN thuộc diện được hưởng ưu đãi thuế từ dự án đầu tư mới nhưng 5 năm đầu từ khi thành lập DN kinh doanh lỗ, đến năm thứ 6 thì mới có lãi thì DN có được hưởng ưu đãi thuế theo giấy phép ưu đãi đầu tư ban đầu không?

 

Bà Tạ Thị Phương Lan: Theo điểm 4.4.4, khoản 4, mục III công văn số 801/TCT-TNCN thì đối với cá nhân có số thuế TNCN nộp thừa theo quyết toán thuế đề nghị hoàn thì cơ quan thuế căn cứ quy định hiện hành để không xử phạt hành chính chậm nộp hồ sơ khai thuế nếu cá nhân nộp hồ sơ khai quyết toán thuế sau thời hạn quy định và cá nhân vẫn được hoàn thuế nếu cá nhân nộp hồ sơ khai quyết toán thuế có số thuế đề nghị hoàn.

– Tôi xin hỏi: Kỳ tính thuế đầu tiên đối với dự án đầu tư được hưởng ưu đãi thuế có thời gian hoạt động sản xuất kinh doanh dưới 12 tháng được thực hiện như thế nào? 

Ông Cao Anh Tuấn: Đối với câu hỏi này tôi xin được trả lời như sau: Trường hợp trong kỳ tính thuế đầu tiên mà dự án đầu tư của doanh nghiệp (bao gồm cả dự án đầu tư mới, dự án đầu tư mở rộng, doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao) có thời gian hoạt động sản xuất, kinh doanh được hưởng ưu đãi thuế dưới 12 (mười hai) tháng, doanh nghiệp được lựa chọn hưởng ưu đãi thuế đối với dự án đầu tư ngay từ kỳ tính thuế đầu tiên đó hoặc đăng ký với cơ quan thuế thời gian bắt đầu được hưởng ưu đãi thuế từ kỳ tính thuế tiếp theo. Trường hợp doanh nghiệp đăng ký thời gian ưu đãi thuế vào kỳ tính thuế tiếp theo thì phải xác định số thuế phải nộp của kỳ tính thuế đầu tiên để nộp vào Ngân sách Nhà nước theo quy định của pháp luật.

Ông Cao Anh Tuấn: Đối với câu hỏi này tôi xin được trả lời như sau: Trường hợp trong kỳ tính thuế đầu tiên mà dự án đầu tư của doanh nghiệp (bao gồm cả dự án đầu tư mới, dự án đầu tư mở rộng, doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao) có thời gian hoạt động sản xuất, kinh doanh được hưởng ưu đãi thuế dưới 12 (mười hai) tháng, doanh nghiệp được lựa chọn hưởng ưu đãi thuế đối với dự án đầu tư ngay từ kỳ tính thuế đầu tiên đó hoặc đăng ký với cơ quan thuế thời gian bắt đầu được hưởng ưu đãi thuế từ kỳ tính thuế tiếp theo. Trường hợp doanh nghiệp đăng ký thời gian ưu đãi thuế vào kỳ tính thuế tiếp theo thì phải xác định số thuế phải nộp của kỳ tính thuế đầu tiên để nộp vào Ngân sách Nhà nước theo quy định của pháp luật.

– Hiện tại trên các website có 2 ứng dụng phiên bản mới nhất của ngành Thuế để hỗ trợ khai thuế TNCN là: QT TNCN 3.2.3 và HTKK 3.3.5. Theo các ứng dụng này thì các mẫu tờ khai quyết toán thuế là mẫu theo Thông tư số 156/2013/TT-BTC. Vậy tôi thực hiện khai quyết toán thuế theo mẫu 09/KK-TNCN ban hành kèm theo Thông tư số 156/2013/TT-BTC có được không? 

Bà Tạ Thị Phương Lan: Tổng cục Thuế đã có công văn số 801/TCT-TNCN hướng dẫn về quyết toán thuế TNCN năm 2015, theo đó tại điểm 7 đã hướng dẫn: “Trong thời gian nâng cấp ứng dụng, cơ quan thuế tổ chức tiếp nhận, kiểm tra, xác nhận và truyền dữ liệu hồ sơ quyết toán thuế TNCN năm 2015 về cơ sở dữ liệu tập trung tại Tổng cục Thuế để ghi nhận, hạch toán đầy đủ tờ khai, phụ lục tờ khai vào hệ thống TMS bằng mẫu biểu theo phiên bản mới nhất trên các ứng dụng của ngành thuế.” Trường hợp ứng dụng chưa kịp nâng cấp mẫu quyết toán 2015 theo Thông tư số 92/2015/TT-BTC thì các Cục Thuế thực hiện tiếp nhận hồ sơ quyết toán theo các mẫu hiện có trên ứng dụng là mẫu theo Thông tư số 156/2013/TT-BTC.

– Năm 2015, tôi làm việc tại Công ty X, tôi có gửi đăng ký giảm trừ gia cảnh với Công ty X một con, nhưng đến nay con tôi vẫn chưa được cấp MST người phụ thuộc. Vậy khi thực hiện quyết toán thuế năm 2015, tôi có được tính giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc không? 

Ông Cao Anh Tuấn: Như quý vị đã biết, theo điểm c.2.3, khoản 1, Điều 9 Thông tư số 111/2013/TT-BTC đã quy định trường hợp người nộp thuế chưa tính giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc trong năm tính thuế thì được tính giảm trừ cho người phụ thuộc kể từ tháng phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng khi người nộp thuế thực hiện quyết toán thuế và có đăng ký giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc. Do đó, nêu người nộp thuế đã gửi tổ chức trả thu nhập bản đăng ký giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc, khi thực hiện quyết toán thuế TNCN tổ chức trả thu nhập kê khai đầy đủ thông tin người phụ thuộc tại Phụ lục bảng kê 05-3/BK-TNCN để cơ quan thuế có cơ sở thực hiện cấp MST người phụ thuộc thì người nộp thuế được tính giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc năm 2015.

Bà Tạ Thị Phương Lan: Tại khoản 8, mục III công văn số 801/TCT-TNCN hướng dẫn: “Cơ quan thuế hướng dẫn tổ chức trả thu nhập kê khai đầy đủ 100% NPT đã tính giảm trừ trong năm 2015 vào Phụ lục bảng kê 05-3/BK-TNCN. Đối với những NPT đã được cấp MST thì không phải khai đủ các thông tin định danh chỉ cần khai thông tin tại các chỉ tiêu [06] “STT”, [07] “Họ và tên người nộp thuế”, [08] “MST của người nộp thuế”, [09] “Họ và tên người phụ thuộc”, [11] “MST của người phụ thuộc”, [14] “Quan hệ với người nộp thuế”, [21] “Thời gian tính giảm trừ từ tháng”, [22] “Thời gian tính giảm trừ đến tháng”.” và Phụ lục bảng kê 05-3/BK-TNCN là một Phụ lục bảng kê đi kèm Tờ khai quyết toán thuế. Do đó, trường hợp trước thời điểm quyết toán thuế, Công ty anh/chị đã thực hiện đăng ký giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc và 100% người phụ thuộc đã có MST thì khi thực hiện quyết toán thuế Công ty anh/chị phải kê khai đầy đủ 100% NPT đã tính giảm trừ trong năm 2015 vào Phụ lục bảng kê 05-3/BK-TNCN và chỉ cần khai một số thông tin tại các chỉ tiêu theo hướng dẫn tại khoản 8, mục III công văn số 801/TCT-TNCN.

– Cháu ở Điện Biên, cháu muốn hỏi các bác câu hỏi như sau: Tháng 1/2016 Công ty cháu trả lương tháng 12/2015 cho người lao động. Vậy khi thực hiện quyết toán thuế TNCN công ty cháu kê khai như thế nào? 

Ông Cao Anh Tuấn: Theo khoản 1, Điều 25 Thông tư số 111/2013/TT-BTC thì tổ chức trả thu nhập thực hiện tính trừ số thuế phải nộp vào thu nhập của người nộp thuế trước khi trả thu nhập và theo khoản 1, Điều 21 Thông tư số 92/2015/TT-BTC thì tổ chức trả thu nhập thuộc diện chịu thuế TNCN đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công có trách nhiệm khai quyết toán thuế TNCN và quyết toán thuế TNCN thay cho các cá nhân có ủy quyền quyết toán thuế đối với các khoản thu nhập phát sinh trong năm. Do đó trường hợp Công ty trả lương tháng 12/2015 vào tháng 1/2016 nếu như trên sổ sách kế toán của Công ty được hạch toán là khoản phát sinh năm 2015 thì Công ty tổng hợp vào quyết toán thuế TNCN năm 2015, còn nếu trên sổ sách kế toán của Công ty hạch toán là khoản phát sinh năm 2016 thì Công ty có thể tổng hợp vào quyết toán thuế TNCN năm 2016.

Do thời gian có hạn, sau 2 tiếng giao lưu, cuộc giao lưu đã kết thúc mặc dù vẫn còn rất nhiều câu hỏi gửi về chưa kịp giải đáp. Bế mạc buổi giao lưu, ông Cao Anh Tuấn phát biểu:“Chúng tôi cảm ơn Báo Diễn đàn Doanh nghiệp đã tạo diễn đàn để Tổng Cục thuế giao lưu với độc giả. Chương trình hôm nay rất hiệu quả với 50 câu được giải đáp, đúng với nội dung nêu trong chủ đề. Về thuế TNDN tập trung vào các vấn đề ưu đãi thuế đối với các dự án đầu tư, chi phí hợp lý được khấu trừ, thủ tục quyết toán cho DN khi chia tách, sáp nhập, hợp nhất, giải thể hay vấn đề về đầu tư ra nước ngoài. Về thu nhập cá nhân xoay quanh việc cá nhân lưu trú, không lưu trú tại Việt Nam… có phải nộp thuế TNCN hay không, các khoản được giảm trừ khi tính thuế… Các câu hỏi này đã được Tổng Cục thuế giải đáp cụ thể, đáp ứng được yêu cầu của độc giả đặt ra. Hiện nay còn 15 trang chưa được giải đáp, chúng tôi sẽ đăng tải trên báo Diễn đàn Doanh nghiệp để độc giả theo dõi. Trong thời gian tới chúng tôi sẽ tiếp tục phối hợp cùng Báo tổ chức các chuyên đề khác để độc giả cũng như người nộp thuế nắm được thông tin”.